1953’te Şikago Üniversitesi’nde uyku üzerine araştırma yapan bilim ekibi deneklerin uyku sırasında kıpırdamaya başlayan göz kapaklarını mercek altına alınca REM uykusunu keşfetti. O zamandan bu yana REM evresinde beynimizde ne olup bittiğiyle ilgili çok şey öğrendik ancak sürekli gelişen teorilere rağmen hala neden rüya gördüğümüzü tam olarak bilmiyoruz.
Rüyalar hakkında ilginizi çekeceğini düşündüğümüz bilgileri derledik.
Ben, Sen, O… Hepimiz rüya görüyoruz
Uyurken yaşadığımız maceraları hatırlasak da hatırlamasak da hepimiz rüya görüyoruz. 2015 tarihli bilimsel bir çalışmaya göre rüyalarını hiç hatırlamayanların beyinlerinde REM evresinde farklı bir nörolojik yapı oluşuyor.
Siyah-Beyaz TV izle, rüyaların siyah-beyaz olsun!
Şaşırdınız mı? 1942’de üniversite öğrencileri üzerinde yapılan bir araştırma insanların genelde siyah-beyaz rüya gördüklerini öne sürmüştü. Çünkü 277 öğrenciden 71’i renkli rüya görmediklerini iddia etmişti. 2001’de aynı araştırma tekrar edildiğinde rüyalarını siyah-beyaz gördüklerini söyleyen katılımcıların oranı yalnızca %18’di. Ardından 2008’de İngiltere’de yapılan araştırmalar çocukluğunda siyah-beyaz TV izlemiş olanların benzer şekilde rüyalarını da gri tonlarda görmeye daha yatkın olduğunu ortaya koydu.
REM Rüyaları daha mı agresif?
Rüyalarımızı yalnızca REM evresinde görmüyoruz ancak REM rüyalarıyla REM evresi dışında gördüğümüz rüyalar arasında epey fark var. Bir araştırmaya göre dostane sosyal ilişkilerde bulunduğumuz rüyaları daha çok REM evresi dışında görürüz. Ancak göz kapakları kıpırdamaya başladı mı iş değişir. O zaman daha sembolik, karmaşık ve karanlık rüyalar devreye girer.
Silah kullananlar şiddet içeren rüyaları daha sık görür
Kanadalı askerlerle Call of Duty gibi kanlı bilgisayar oyunları hayranlarını karşılaştıran bir araştırma, gerçekten silah tutmaya alışık olanların silahların kullanıldığı bilgisayar oyunları oynayanlardan çok daha fazla sıklıkta şiddet içeren rüyalar gördüğünü ortaya çıkardı.
Kadınlar Erkeklere Oranla Daha mı sık Kabus Görür?
Yoksa buna inanmamız mı isteniyor? Bir araştırmaya göre bu cinsiyetler arasındaki fark 10 yaşlarındayken başlar. Çünkü kadınlar rüyalarını hatırlamakta genelde daha iyidir. Nevrotiklik düzeylerinin de daha yüksek olması nedeniyle daha sık kabus gördükleri ileri sürülür. Özellikle gece geç yatanlar, erken kalkanlara kıyasla daha çok kabus görür. Araştırmaya göre bu kabuslar en çok 20-29 yaşlar arasında görülür. Bu bizce de mantıklı… Sonuçta ekonomik bağımsızlık, yavaşlayan metabolizma, akşamdan kalma sabahlar derken yetişkin olmak kabus gibidir.
Anne adayları çok acayip rüyalar görür
Anne adayları özellikle gebeliğin son üç ayında tuhaf rüyalar gördüklerini söyler. Hamile olmayan kadınlarla karşılaştırıldığında çok daha fazla kötü rüya görürler. Gebeliğin son döneminde uyku kalitesinin azalması bununla bağlantılı olabilir. Yine de rüyalarımızın olumludan çok olumsuz duygular içermesi kadın erkek herkes için geçerlidir.
Rüya gören zihni izlemek mümkün!
Bilim-kurgu filmi gibi gelebilir ama artık insan beynini rüya gördüğü sırada gözlemleyebiliyoruz.
2013 yılında nörobilimciler MRI teknolojisini kullanarak nörolojik işlevleri görüntüleyebileceklerini keşfettiler. İster uyur ister uyanık olalım beyin aktivitesi kalıpları aynı zihinsel imgelerle işler. Diyelim ki bilinci açık biri elmaları mı düşünüyor, bilim insanları beyin aktivitesini izleyerek geriye doğru işlemi takip edip kıpkırmızı bir elma hayal ettiğini anlayabilir.
Kokular rüyalarımızı biçimlendirir
Uyurken koku alma duyumuz büyük oranda devre dışı kaldığı için geceleri duman kokusuna uyanacağımıza değil, yangın alarmlarına güveniriz. Tuhaf bir şekilde kokular rüyalarımızın duygusal tonunu da etkiler. Mesela 2008’de Alman araştırmacılar uyku sırasında çürük yumurta kokusuna maruz bırakılanların daha olumsuz rüyalar gördüklerini; gül kokularına maruz kalanların ise tatlı rüyalara daldıklarını ortaya koymuştur.
Yorum Yok